Хүнэй хани болохо морин эрдэниин эрдэм олон: хатарша, жороо, гүйгөөшэ, хүндэ ашаанай, ута аянай ябадалша морид байха. Эзэнэй һургаал, харууһанһаа мориной эрдэм нарижан, тухандаа хүрэдэг. Хатарша, гүйгөөшэ моридой харууһан тусгаар гуримтай байха. Иимэ эрдэмтэй моридые саг үргэлжэ заһажа, тусхай гуримаар эдеэлүүлхэ, уяха, заһаха, һорихо, шалааень гаргажа ябуулха, гүйлгэхэ хэрэгтэй. Гүйгөөшэ, хатаршын гэдэһэн уяа, заһабариин ашаар жэгдэ нарин, хүлынь хүнгэн, бэень сэбэр байха ёһотой. Тиихын тула шадажа эдеэлүүлхэ, уяжа бэеыень заһаха тон шухала. Хабар, зундаа хүсэтэ хүхэ ногоондо табижа таргалуулха, моришо аргаша хүндэ хануулжа, муу шуһыень гаргаха. Гүйгөөшые урилдаанда гарахынь урда уяжа заһаха, хэмээр хооллуулха, урилдуулжа һорихо гурбые тэнсүүлжэ, тусгаар моришоной заабаряар байлгаха ёһотой.
Гүйгөөшэ мориной урилдахада, тэрэ мори унагша үхибүүнэй үүргэ айхабтар ехэ байдаг. Мориндо бэрхэ унагша мориёо зүбөөр гүйлгэжэ шадаха, хүсэ шадалыень алмаха, мориндоо һаалта хэхэгүй зэргэтэй. Хэрэгтэй үедэ моринойнгоо гүйдэл шангадхаха олон арганууд байха. Шадамар унагша бэеэ хүдэлгэнгүй, хүл гараа арбагануулангүй, юутэ юугүй мориёо сохин, нэшэнгүй ябадаг. Жолоогоо хүдэлгэхэгүй. Шуумайжа ябаһан морин дээрээ урагшаа үгсын татаад һуухые харахада аятай байдаг. Замай арюуниие, забһар хаража, моринойнгоо ама залаха. Тон шухала үедэ мориёо ташуураар шэрбээд абахада болоно. Эзэнэйнгээ хүсэл ойлгожо, харайсаяа түргэдхэхэ шадал мориндо олдохо гэжэ найдаха хэрэгтэй. Гүйгөөшын амжалта гансал өөрынь хурданһаа бэшэ, мүн унагшаһаа болодог. Гүйгөөшые унажа урилдуулха гээшэ харюусалгатай даабари мүн.
Б. Баиновай гэрэл зураг |
Цогто НОМТОЕВ
<< гэдэргээ | гаршаг | саашаа >> |