31. | Үнэнхүү дээдэсэй һайн эрдэмүүдые Үлэмжэ дээдэсээр танижа дурасхахада, Үзэсхэлэнтэ Малаяа уулын занданай хангалые Үргэлжэ һалхяар зүг бүри анхилуулхатай адли. |
32. | Эрдэмтэй, һайн хүниие ноён болгобол, Эгүүридэ хэрэг үйлэ бүтээд, ниитээрээ амаржаюу. Эрэлые хангагша шандаманиие тугай оройдо тахибал, Энэ наһанай хүсэл бүгэдые хангаха гэжэ алдаршаһан мэтэ. |
33. | Хазагай ябадалта муу хаанууд дайсанда дарагдабал, Хайрлагша һайн хаанда амияа шургаха болоюу. Халуун хэжэг үбшэнөөр зобоһон хүнүүд Хамагһаа үлүүгээр хүйтэн уһа хүсэхэ мэтэ. |
34. | Алагша хаад ноёдһоо зугадаһан хүн Абарагша һайн ноёдые яаран шүтэюу. Адада баригдажа үбдэһэн хүн Арвис[i] тарнишанда шүтэн зальбарха мэтэ. |
35. | Арюун дээдэ номшон үшүүхэн хилэнсэгыешье тэбшэхэ, Адаг муу хүн ехэ нүгэлыешье шамдан үйлэдэхэ. Адлидхабаасуу тараг соо бааханшье тооһон ороболынь арилгаха, Архиин хүрэнгэдэ хог ороболынь нэмэридэ бодохо. |
36. | Үнэн дээдэ номшон эд, малаар үгырөөшье һаа, Үлэмжэдэ номой үйлэсөөр хэшээжэ болохо. Үльгэрлэбэл носоһон галые уруунь харуулбашье, Үзүүрынь улам дээшээ бадаран носохотой адли. |
37. | Абарагша дээдэстэ танигдан хайрлагдабал, Алас холоһоошье һаань үршөөн тэдхэюу. Адлидхабал огторгойдо бороогой үүлэнэй тогтоһоорнь, Арюун газарта таряан ургаһан мэтэ. |
38. | Энэ наһандаа һайнаар хэлэгдэхэ нэрэ алдар һайхан, Эсэсэй хойно үнэн ном буян һайхан бэлэй. Энэ хоёрой алииншье бүтээнгүй, эд мал дэмы хадагалхые Эрхим ухаатан һайн һайханаар үлэ бодоюу. |
39. | Алас хойто мүрөө һанаха бөгөөд һэримжэтэй, Уурлахань үсөөн бөгөөд зоболониие тэсэгшэ, Абари зангынь тогтуун бөгөөд хэшээнгы байбал, Адаг богоол хүншье дээдэ ноён болоюу. |
40. | Муу доодосые үргэжэ, хирээрнь үгэлигэ үгэжэ байбал, Магад, тэрэнэй нэрэ алдар һалхин мэтэ дэлхэйдэ түгээюу. Муу гуйраншадай гуйхын тула ерэхэһээ Магтан һайшаажа хэрэгтэниие үгэгшэд үлүү олон болоюу. |
41. | Бусадта үгэһэнөө гэдэргэнь абахагүй, Буруугаар харшалагшадые хорлохогүй, Бусадай үшүүхэн туһые мартахагүйнь Буянта дээдэсэй һайнай тэмдэг юм. |
42. | Үлэмжэ дээдэсэй эрдэмээ хэды нюугаашье һаань, Үргэлжэдэ олон бултаараа тэрэнэй һайниие мэдэюу, Үнэр һайнта зада сэсэгые һайтар бүрхөөбэшье, Үнэрынь ойро оршон бүхэнөөр анхилха мэтэ. |
43. | Юрын хаад ноёд өөрын газартаал хүндэлэгдэхэ тэды, Ехэ эрдэмтэн дээдэс хаанашье ябабал хүндэлэгдэюу. Юрын сэсэгэй һайханиинь нэгэл үдэрхэн зуура, Ехэ үнэтэй эрдэнис хэзээдэ һайханаараа байха мэтэ. |
44. | Ургамал модоной мүшэрэй бүхыһэниинь — жэмэстэйн тэмдэг, Уран эгэшэгтэ тугасай номгониинь — үдэнэйнь һайханай тэмдэг, Ухаатай агта мориной номгониинь — хурданайнь тэмдэг, Угтаа һайн шанартай дээдэсэй номгониинь — мэргэнэй тэмдэг. |
45. | Һайн муу хоёр хүндэ аб адляар туһалбал, Һанажа хойшодоо ашыень харюулхань адлигүй. Һайн муу хоёр газарта нэгэл сагта таряа тарихада, Һайтар ургажа, болбосорхонь ехэ илгаатай мэтэ. |
46. | Эрхим һайн хүндэ үшүүхэн туһа хүргэбэл, Эгүүридэ тэрэнииень мартангүй ашыень харюулаюу. Эртэ сагта ундаа хүрэһэн хаанда нэгэ долоогоно үгэһэн хүн Эсэстээ тэрэ хаанай түрын дундуурые эзэлһэн үльгэр мэтэ. |
47. | Һайн обог изагууртай хүн ябадалаа сахиха хэрэгтэй, Самуун шалиг ябабал, тэрэнэй уг изагуур хэрэггүй болоюу. Һайхан үнэртэй занданда зон дурладагшье һаа, Сагтаа дүрэһэн нүүрһые хэншье хэрэглэхэгүй мэтэ. |
48. | Дээдэ ехэс хэсэг зуура доройтобошье, Дандаа үни удаан зобохогүй. Дэлгэр дүүрэн һара Раахада баригдабашье, Дэмы удангүй гэтэлхэтэй адли. |
49. | Эрдэмтэн ехэс хорлогшо дайсанаа туһалан дэмжэбэл, Эсэргүүсэгшэ бүгэдэнь харин инаг болохо бии, Эртэ сагта олондо хүндэлэгдэһэн хүн ниитые тэдхэһээрээ Эсэргүүсэлтэгүйгөөр бултанай хаан болон үргэмжэлэгдэһэн мэтэ. |
50. | Үнэнхүү дээдэс хэды ядараашье һаа, Өөдэгүй нүгэлтэ эдеэе үлэ эдиюу. Үльгэрлэбэл арсалан хэды үлэсэбэшье, Үмхэй бааһа эдихэгүй мэтэ. |
51. | Арюун һайн шанартан аминдаа хүртөөшье һаа, Агуу түрэлхиин һайнаа огто үлэ алдаюу. Алтанай эрхим шэжэрые хэды халаан хэршэбэшье, Ашида һайхан, үнгэнь үлэ буураха мэтэ. |
52. | Ухаанта үнэн һайн хүниие дорой муу зоной Ушаргүй харшалаашье һаань, хэрэгтэ үлэ абаюу. Улай эдигшэ муу шонын дэмы уляашье һаань, Ухаанта һайн арсалан харин нигүүлэсхэ мэтэ. |
53. | Шалгарма һайн хүн хазагай ябаһанаа гэмдэ бодохо, Шэбшэгтэй муу хүн хэды һалгайраашье һаа мэдэхэгүй. Шүрэ субад тэргүүтэн гантаһанаа эбдэрхэйдэ бодохо, Шэлбүүрэй модон хэды хахараашье һаа, хэрэгсээхэгүй. |
53. | Магтахадань дэмы баярлан хүхирүүтэнгүй, Муушалхадань дэмы хорсон шантарангүй, Магад, өөрынгөө һайниие алдангүй ябаха гээшэ Манлай һайн хүнэй жама ёһын шэнжэ. |
55. | Булхай, гүжэр, хуурмаг болон нүгэл хилэнсэгээр Буляан хулуужа олоһон олзонь олзо бэшэ, Бузар эдишэтэй хулгайша нохой болон миисгэйнүүд Бултайтараа садабашье нюургүй ябадал болой. |
56. | Алибаа ехэ хүнэй дахуулнуудай хубсаһан шэмэг һайхан болобол, Алимад тэргүүлэгшэ тэрэнэй ехын тэмдэг болоюу. Адлидхабал һайхан эмээл хазаартай һайн морин Али хэнэйшье унаа һаань, тэрэ хүнэй шэмэг болоюу. |
57. | Тэргүүлэгшэ лама, ноёд шабинараа, нүхэдөө Тэдхэжэ хэды шэнээн туһалан хайрлахадань, Тэдэнэр бүгэдэнь, мүн тэрэнэй хамаг үйлэсые Тэрэ мэтээрнь ёһошолон үнэн һанаагаар бүтээхэ. |
58. | Онсо буян эрдэм түгэс мэргэнэй байһан газарта Олон, бага сага эрдэмтэн дэмы үлэ хэрэглэгдэхэ. Огторгойдо наран гараад хамагые гийгүүлхэдэнь, Одод олон болобошье, тон харагдахагүй мэтэ. |
________________________________
[i]Арвис — эрдэмтэй.
<< гэдэргээ | гаршаг | саашаа >> |