ТЭМЭЭНЭЙ НАҺАНАЙ НЭРЭНҮҮД
 |  |
Тэмээнэй һая гараһан түлые ботогон гэдэг. Ботогон хоёрдохи намартаа тором гэһэн нэрэ абана. Удаань тэрэ тайлаг гэһэн нэрэтэй болодог юм. Гурбадахи намартаа тэмээнэй эрэ түлынь гунан, эмэнь гунжан гэгдэнэ. Дүрбэдэхи жэлдээ эрэнь дүнэн, эмэнь дүнжэн болоно. Наһаяа хүсэһэн заһагдаагүй эрэ тэмээн буура, заһагдаһан эрэ тэмээн атан гэжэ нэрлэгдэнэ. Харин бэеэ хүсэһэн эмэ тэмээн энгин гэжэ нэрэтэй юм.
Майр халзан буурын хүбүүн
Боро хүхэхэн ботогон түлые
Арбан гурбан һара ябажа,
Агсам шара энгин түрэнэ.
Ахирхан хэбрэг ботогон түлыень
Арбан хоёр хоног болотор
Хари хүндэ харуулангүй тэнжээнэ.
Хөөрхэн хүхэ борохон ботогоной
Хүзүүниинь ута, хүлынь сүүрэгэр.
Хүндэ дуратай, хүхюу наадаша.
Урда хүлөөрөө табаржа һурана.
Хойто хүлөөрөө хайража һурана.
Эршэтэй түргэн жороо татана,
Эхэеэ тойрон эрхэлэн наадана.
Тон хүйтэн үбэл ерэнэ,
Тором гэһэн нэрэ абана.
Хоёр намарые ходорон гаража,
Тайлаг тэмээн нэрэ үгтэнэ.
Гурбан хабарые гулдиран гаража,
Эрэнь гунан нэрэ абана,
Эмэнь гунжан нэрэ абана,
Дүүрэн дүрбэн жэлтэй боложо,
Эрэнь дүнэн тэмээн болоно,
Эмэнь дүнжэн тэмээн гэгдэнэ.
Эгээл эндэһээ илгаран гарана,
Атан, буурын алиниинь болохоб.
Агта болобол атан тэмээн.
Алгажа гарабал буура болоно,
Эмэ тэмээн энгин гүүлэнэ.
Улаан зуданай орооной буура
Хараһан юумэдээ хажар байдаг,
Хажуу бэеэрээ нэнгэн ерэдэг,
Аян замай атан тэмээн
Ашаа тэгнээ ехые даадаг,
Эгээл эндэһээ илгаран гарана:
Эрхэ борохон ботого дахуулдаг,
Иимэ гурбан түрүү тэмээн
Тэмээн һүрэгэй аха захань юм.
Ц. Долгоржабай хубиин архивһаа гэрэл зурагууд
Х. Намсараев, Д. Бальжинимаев
<< гэдэргээ гаршаг саашаа >>
|
Майр халзан буурын хүбүүн
Боро хүхэхэн ботогон түлые Арбан гурбан һара ябажа, Агсам шара энгин түрэнэ. Ахирхан хэбрэг ботогон түлыень Арбан хоёр хоног болотор Хари хүндэ харуулангүй тэнжээнэ. Хөөрхэн хүхэ борохон ботогоной Хүзүүниинь ута, хүлынь сүүрэгэр. Хүндэ дуратай, хүхюу наадаша. Урда хүлөөрөө табаржа һурана. Хойто хүлөөрөө хайража һурана. Эршэтэй түргэн жороо татана, Эхэеэ тойрон эрхэлэн наадана. Тон хүйтэн үбэл ерэнэ, Тором гэһэн нэрэ абана. Хоёр намарые ходорон гаража, Тайлаг тэмээн нэрэ үгтэнэ. Гурбан хабарые гулдиран гаража, |
Эрэнь гунан нэрэ абана,
Эмэнь гунжан нэрэ абана, Дүүрэн дүрбэн жэлтэй боложо, Эрэнь дүнэн тэмээн болоно, Эмэнь дүнжэн тэмээн гэгдэнэ. Эгээл эндэһээ илгаран гарана, Атан, буурын алиниинь болохоб. Агта болобол атан тэмээн. Алгажа гарабал буура болоно, Эмэ тэмээн энгин гүүлэнэ. Улаан зуданай орооной буура Хараһан юумэдээ хажар байдаг, Хажуу бэеэрээ нэнгэн ерэдэг, Аян замай атан тэмээн Ашаа тэгнээ ехые даадаг, Эгээл эндэһээ илгаран гарана: Эрхэ борохон ботого дахуулдаг, Иимэ гурбан түрүү тэмээн Тэмээн һүрэгэй аха захань юм. |
Ц. Долгоржабай хубиин архивһаа гэрэл зурагууд
Х. Намсараев, Д. Бальжинимаев
| << гэдэргээ | гаршаг | саашаа >> |