ХОНИНОЙ НАҺАНАЙ ИЛГААНУУД
 Эхир хурьгатай хонин |  Талын хурьган |
Хониной һая гараһан түлые хурьган гэдэг. Хоёрдохи жэлдэ хурьган түлгэ гэжэ нэрэтэй болоно. Гурбадахи намартаа эрэ түлынь шүлгэ, эмэнь зуһаг гэһэн нэрэ абана. Дүрбэдэхи жэлдээ эрэнь хизаалан, эмэнь һагли гэжэ нэрлэгдэнэ. Харин саашадаа, таба-зургаан наһандаа, эмэнь наһаа хүсэһэн бүдүүн хонин, эрэнь хуса гэгдэнэ. Шэмхүүлһэн эрэ хониие эрье гэдэг юм.
Гадна хониной наһые тэрэнэй шүдэнэй тоогоор тодорхойлжо болохо юм.
|
Эбэр ехэтэ хусын хүбүүд Эхэ сагаан хонидһоо түрэжэ, Анха түрүүн хурьган нэрэ абана. Алтан шара уураг хүхэжэ, Альман ногооной үзүүр шэм хэжэ, Маара маараһаар мал боложо, Дэбхэрхэ, собхорхо наада һурана, Мүргэлдэхэ тэмсэхэ эрдэм һурана. Бутуулын оёор маажадаг болоно, Булагай уһа амталжа үзэнэ. Залхуурхадаа заададаг зантай болоно, Залд гэхэдээ, турьядаг зантай болоно. Эрье болохо эрэ хурьган заһуулдаг, Эхэ болохо эмэ хурьган эмнюулдэг. Хуса болохо хурьган шэлүүлдэг. |
Нажарай халуун үнгэрэн ошоно, Намарай сагаан хагда гэшхэнэ, Хурьган нэрэнь хуушаран ошоно, Түлгэ нэрэ шэнээр абана. Үбэлэй хүйтэниие үнгэрэн гарана, Халуун зунай хаһа болоно, Намарай налгай һэрюун ороно. Хабарай дулаан угтан ерэнэ, Эрэ түлгэ шүлхэ болобо, Хоёр үбэлые ходорон ошобол, Гурбан намарые гулдиран гарабал, Эмэ түлгэ зуһаг болобо. Эрье, хуса, эхэ хонин Эжэл һүрэгэй түрүү болонод. |
"Буряад Үнэн" һониной архивһаа гэрэл зурагууд
Х. Намсараев, Д. Бальжинимаев
| << гэдэргээ | гаршаг | саашаа >> |