ҮХЭР ТУХАЙ

Үнеэн һүрэг Захааминда. В. Урбазаевай гэрэл зураг

Табан хушуун малай хоёрдохинь хадаа үхэр болоно. Урда сагта үхэргүй, илангаяа үнеэгүй, буряад айлые олохогүй байгаат.

Буряад оньһон үгэдэ «Үнеэтэй айл үлдэхэгүй, булагтай газар гандахагүй» гэжэ сэсэн мэргэн үгэ бии. Үнеэн хадаа сагаан эдеэнэй дээжэнь болохо һү үгэдэг байна бшуу. Буряад зон гээшэ үнеэнэй һү буйлуулжа, зөөхэй, тоһо, тараг, ээзгэй, үрмэ, айраг, айрһа, хурһа, аарса гэхэ мэтэ сагаан эдеэ хэдэг байгаа. Урда сагта, талха таряанай хомор сагта, монголшууд гээшэ ехэнхи-дээ сагаан эдеэгээрээ үл хоолоо залгажа, үхи хүүгэдээ тэжээдэг һэн. Мүн сагаан эдеэнэй хажуугаар мяхан байгаа һэн ааб даа.

Гадна үнеэнэй һү буйлуулжа, тусхай хэрэгсэлнүүдые хэрэглэн тогоо нэрэжэ, һүнэй архи гаргадаг байгаа. Хоёрдохиёо нэрэгдэһэн һүнэй архи арза, гурбадахияа – хорзо гэжэ нэрэтэй.

Буряад үүлтэрэй үхэрнүүд гээшэ оршон тойрон байгаалидаа таараһан тула жэлэй дүрбэн сагта бэлшээридэ һаадгүй ябадаг байһан юм.

Дондог БАЛЬЖИНИМАЕВ



<< гэдэргээ гаршагсаашаа >>