ХОРГОДОЛСООН


Энэ наадан хүдөөдэ тиихэ үедэ ехэ дэлгэрэнги байгаа. Илангаяа хэдэн хооһон гэрэй гү, эзэгүй дал хашаа, барилгын оршон тойрондо хоргодолсожо наадахада, нилээд намжар гоё һэн. Нэгэдэхеэр, шууяа шурхираагаараа ехэшүүлдэ һаалта хэхэгүйш. Хоёрдохёор, наадаһан үхибүүдтэ томо хүнүүд баһа һаалта хэхэгүй.

Гурба дүрбэ метр утатай хёосо гү, али юрын хабтагай олохо хэрэгтэй. Монсогор модо эгээл тэгэндэнь, доронь дэбдижэ, дондордог болгонобди.

Тиигэжэ хурганай зэргэ бүдүүнтэй, сэхэшэг бургааһа модо 10 — 15 сантиметр утатайгаар тайрана гү, али хухалнабди. 24 модон эндэ хэрэгтэй.

Хабтагай модомнай нэгэ үзүүрээрээ газарта, нүгөөдэнь дээрэ байха болоно. Доро байһан үзүүр дээрэнь бургааһан 24 модохонуудаа ябталхабди.

Зай, тиигээд хэдэн олон (10 — 20) үхибүүд сугларжа, хоргодоһон хүнүүдые бэдэрхэ нэгэ хүниие олохо болонобди. Үхибүүдэй тоогоор жээрэб хээд, бултанда татуулнабди. Онсо тэмдэгтэй жээрэб абаһан хүн хоргодогшодые бэдэрхэ уялгатай.

Тиигээд үхибүүдэй нэгэн ута хабтагайн дээшээ ёройһон үзүүрые шанга гэгшээр гэшхэжэрхинэ. Нүгөө үзүүр дээрэнь ябталаатай модохонууд дондорһон хабтагайн эршэтэй хүсэндэ сохюулжа, дээшээ хиидэн сасаршана. Бэдэрхэ болоһон хүнэй эдэ 24 модохониие суглуулжа дахин ябталтарнь, бүхы үхибүүд хоргодожо үрдинэ.

Модохонуудые ябталһан хүн хоргодогшодые бэдэржэ эхилнэ. Дондордог хабтагайһаа холо ошожо болохогүй. Холодоо һаашни, гэрэй булангай саанаһаа һэмээхэн шагаажа байһан хүн гэнтэ гүйжэ гараад, хабтагайншни үзүүрые дэбһэжэрхихэ. Модохонуудаа дахин суглуулжа ябталтаршни, үнөөхи хүншни хоргодожо үрдихэ.

Хоргодоод бултайһан хүнүүдые танибал, нэрээрнь хэлэхэ зэргэтэйш. Буруу таняа һаашни, тэрэшни гаража ерээд, үнөөхи хабтагайеш дэбһэжэ, дахин хоргодохо.

Эгээл түрүүн танигдаһан, олдоһон хүн бэдэрэгшын орондо орохо. Тиигэжэ наадан саашаа үргэлжэлхэ.

Үгышье һаа энээндэл адли аад, дондордог хабтагай хэрэглэнгүй, миин лэ тохоногой шэнээн утатай модо гэрэй углууда хабшуулдаг. Бэдэрхэ болоһон хүн тэрэ модоороо тоншожо, зуу хүрэтэр тоолодог. Хоргодоһон хүн хадаа бэдэрэгшын холошог ошоо һаа, гэнтэ гүйжэ гараад, тэрээнһээ үрдижэ, гэрэй углуу тоншодог. Хоргодолсоон саашаа үргэлжэлхэ. Түрүүн олдоһон, танигдаһан хүн бэдэрэгшын уялга дүүргэжэ эхилхэ.


Георгий ДАШАБЫЛОВ


<< гэдэргээ гаршагсаашаа >>