ТАРБАГАТАЙН АЙМАГ


Шалуута тосхон
С. Конечныхын гэрэл зураг

Тарбагатайн аймаг Хүйтэн голой хоёр талаар утаашаа Сагаан-Дабаанай хормойгоор, зарим газараараа ой модотой, зарим газараараа соорхой талатай, республикын түб шадарай аймаг юм.

Эртэ урдын хүнүүдэй ажамидаралда хабаатай хүшөөнүүд элбэг, бүри неолидай үеһөө гээд археологическа баримтанууд бии. (Омулёвко, Саянта, Вахмистрово).

Шулуун зэбсэгтэ үеһөө дундада зуун жэлнүүд хүрэтэрхи үедэ хабаатай һууринуудай үлэгдэлнүүд Кордон, Каравановка, Жэрэм болон Харитоново шадар олдонхой. Тэрэ болон тэрэнһээ хойто үеын хүүрнүүдшье бии юм. Надеиндэ, Павловай хадада һонирхолтой агынууд байдаг.


Шэмээшэгүүдэй тосхон

Граждан дайнай үедэ хабаатай хүшөөнүүд мүн лэ элбэг. Тарбагатай тосхондо хоёр гэр байдаг: Ленинэй гудамжаар 25-дахи гэртэ тосхоной большевигуудай нюуса эмхи байрладаг байһан, тиихэдэ тэрэл гудамжаар 16-дахи гэртэ партизануудай Тарбагатайн фронтын штаб байһан юм. Доодо-Саянтада мүн лэ партизануудай отрядай штабай 1919-1920 онуудта байһан гэр бии. 1920 ондо Левицкын «зэрлиг дивизитэй» партизануудай тулалдаһан газараар тэмдэгүүд бии. Жэшээнь, Омулёвко хада дээрэ дурасхаалай тэмдэг, Десятниково, Доодо-Жэрэм тосхонуудта партизануудай хамтын хүүрнүүд.


Сэлэнгэ мүрэн Омулёвко шадар
С. Конечныхын гэрэл зураг

Аймаг гол түлэб газар ажалтай, мяха-һү шэглэлтэй мал баридаг. Газар ажалһаа ехэнхи хубинь таряан, хартаабха, огородой ургамалнууд байха.

Промышленна үйлэдбэри тиимэ ехэ хэмжээндэ хүгжөөгүй юм. Шулуутын холимог тэжээлэй комбинат, кондитерска фабрика, спиртын завод г.м. бии болоһон байгаа.

Мухар-Шэбэрэй дардам харгы аймаг соогуур гарадаг, тэрэнь Тарбагатайда һалаатан Жэрэм, Подлопатка тосхонууд руу ошоһон байдаг.


Шэмээшэгүүдэй гэр
Нэгэ үе энэл һалаа морин унаагаар Совет-Монголой ашаа зөөдэг гол зам байһан юм. Аймагай хойто захаар Улаан-Үдэ – Наушки, тиигээд саашаа Улаан-Баатар хүрэһэн түмэр зам гарадаг. Медведчиково, Саянта, Шулуута гэһэн станцинууд аймагай харьяата газар дээрэ байдаг юм. Сэлэнгэ мүрэн аймагай газар дээгүүр баруун захыень барин урдадаг.

Аймагта гол түлэб ородууд, буряадууд (үсөөниинь) ажаһуудаг, шэмээшэгүүдэй ажаһуудаг хэдэн тосхонууд байха.

"Информ-Полис" һониной гэрэл зурагууд

Николай ШАБАЕВ


<< гэдэргээ гаршагсаашаа >>