УҺАНТАЙ ХОЛБООТОЙ ҺУРГААЛ ЗААБАРИ,
ДОМ АРГАНУУД

Лувсаншарав Хэрлэн голой эрьедэ. Гэрэл зураг: David Ganba

• Ямаанай мяха, мойһо эдеэд, хүйтэн уһа уужа болохогүй, санхатажа болохо.

• Айраг, сэгээ болон тараг уугаад, зөөхэй эдеэд, һүүлээрнь уһа уужа болохогүй, уруу һууха.

• Үглөөгүүр үлэн бэедээ бусалһан уһа уужа байгаа һаа, хото хоолой сэбэрлэгдэдэг, бэе нягтардаг гэхэ.

• Хурганай үбшэнэй эхилээ һаа, бусалһан тон халуун уһанда хээд, хурганайнгаа арһанай уршыжа сайтар байлгаха. Энэ арга хэдэн дахин дабтаха.

• Хүнэй бэеын хүхэрһэн, бисарһан газарта хүйтэн уһанда бүд норгоод, жэн табиха.

• Һула бэетэй, халтад гэхэдээ үбшэлдэг, мууса эдеэлдэг хүниие хүйтэн уһан соо бүд простыни хэжэ норгоод, үшөө дээрэһээнь зузаан юумээр орёожо, тэрэнэйнь хататар, орёолтотойнь хэбтүүлхэ, тиихэдэ бэеынь бүхы муу үбшэниинь татуулжа гарадаг.

• Хүлдэһэн хүл гарые хүйтэн уһан соо хэжэ дулаасуулдаг, мэдэрэл оруулдаг.

гээд М. Чойбонов далайн уһан тухай шүлэглэнэ.

• Дабһатай далайн уһанай эрьеын сагаан хөөһөөр хоолойн ангина аргалдаг.

• Амяа хаагдажа ханяадаг (астматай) хүндэ далайн эрьеын агаар тон туһатай гэдэг.

• Буряадууд үни холын үеһөө мүнөө хүрэтэр зунай аажам сагта нютаг нугынгаа эмтэй домтой аршаануудые (уһанда һуудалтай бэшэл һаа) ошожо, бэе махабадаа аргалдаг, уудаг, торходо ородог заншалтай. Тиихэдээ уһанда «пагшаг» буугаа гээд, амаралтаяа зогсоодог, торходо ородоггүй.

Цырен-Ханда ЖАМЬЯНОВА