ЭРДЭМ, ҺУРАЛСАЛ
Тойрогой Росси гүрэнэй бүридэлдэ 200 гаран жэлэй туршада байлга, мүн ород арадтаяа суг ажаһуужа ажалаа эрхилэлгэ гээшэнь зоной ухаанай, сэдьхэлэй байдалда, үзэл сурталда, тиихэдэ гүрэнэй нэгэн ниитэ социальна-экономическа хүгжэлтэ – эдэ бүгэдэ тон ехэ нүлөө үзүүлһэн байха юм. Ямар тиимэ социальна удха шанартай хубилалтанууд болоо юм гэбэл, буряад зоной дундаһаа элдэб зиндаагай ноёд, хүтэлбэрилэгшэд, сэрэгэй офицернүүд, эрдэмтэд болон бусад интеллигенци үргэнөөр ургажа гараа. 1897 оной бүридхэлөөр баруун буряадуудай дунда дворянууд, элдэб олон хүндэтэ нэрэ зэргэтэй хүнүүд, хүтэлбэрилэгшэд, сүүдэй болон полициин дарганар, сэрэгэй алба хэгшэд, эмшэд, багшанар, эрдэмтэд олон гээд тэмдэглэгдэһэн байха юм.
 Оһын аймагай Үбэсын дунда һургуулиин аман зохёолой бүлэг |
Тойрогой дэбисхэр дээрэ түрүүшын һургуулинууд ХIХ зуун жэлэй хахадаар бии болоно. Тииһээр Эрхүү, Казань, Санкт-Петербург хотонуудта һуралсадаг хүнүүдэй тоо жэлһээ жэлдэ олошорно. Тэдэнэй дунда И. Пирожков, В. Михайлов, М. Богданов, М. Хангалов болон бусадые нэрлэмээр юм. Мүнөө үедэ округой 248 һургуулинуудта 30 гаран мянган һурагшад һурана. Тэдээндэ 2 778 багшанар заажа байдаг. Боохондо багшын һургуули бии, 2000 онһоо тэндэ Буряадай Гүрэнэй ехэ һургуулиин филиал нээгдэнхэй.
 Эрдэмтэ М.Хангалов |
Тиихэдэ округ дотор 1 402 боти номуудтай 146 номой һангууд, хизаар ороноо шэнжэлэлгын 1 үзэсхэлэн, соёлой 152 гуламта, хүүгэдэй уран бүтээлэй 4 байшан хүдэлнэ.
Тойрогой захиргаанай эмнэлгын талаар хорооной хүтэлбэри доро округой эмнэлгын хамтарал, 6 аймагуудта нэжээд эмнэлгын байшангууд хүдэлжэ байдаг. Тиихэдэ эмнэлгын хүдэлмэрилэгшэдэй анхарал доро байдаг Нагалыгай шабар, Нүхэдэй мацеста, «Алайр» гэжэ сэгээгээр эмнэдэг газар г.м. амжалтатай хүдэлжэ байдаг юм. Тойрог дотор 10 000 хүндэ 22,5 дээдэ мэргэжэлтэй эмшэд, эмнэлгын газарай 117 орон хүртэдэг.
Т.М. МИХАЙЛОВ, Н.Ч. ШАБАЕВ
| << гэдэргээ | гаршаг | саашаа >> |