ҮЛГЫДЭ ОРУУЛГА

Хүйһэнэйнь унаһанайнь һүүлээр нэгэ хэды хоноод үлгыдэ оруулдаг. Тэрэ болотор эхэнь саанаа орон дээрээ хэбтүүлээд байдаг. Буряадууд шадаа һаа, үхибүүнэй эсэгын талаһаа аха дүүнэрһээ үлгы абадаг. Хуушан үлгын үгы һаа, шэные дархалуулдаг. Үлгы бэдэрэлгэ гээшые заабол үхибүүнэй түрэһэн хойно хэхэ ёһотой. «Түрөөгүй үхибүүндэ түмэр үлгы бү бэлдэ» гэһэн үгэнүүд баһа нэгэ удхатай. Хэрбээ урид үлгы болоод, хубсаһа хунар гү, али нэрэ бэлдэбэл, үхибүүн түрэхэһөө улам үбдэхэ гү, али гэмэлтэжэ, богони наһатай байгуужан гэжэ буряадууд айдаг байгаа юм.

Агын буряадууд анха заяанһаа дүүжэн үлгы һэеы гэрэй уняаһаа шагтагалаад, үхибүүгээ дүүжэндүүлэн үлгыдэжэ унтуулдаг байһан юм. Үхибүүгээ үлгыдэнь оруулхын урда тээ, хуушан шэнэшье һаань, үлгыгөө нара зүб тойруулаад, гурба дахин адисай утаа уняараар утажа арюудхадаг байгаа.`

Тиигээд хүбүүн хүүгэд һаань, үлгынь дээрэ номо годли, хэтэ сахюур, хуйтай хутага шагтагалдаг заншал бүри урдын сагта байһан юм.

Буда-Ханда ЦЫРЕНДОРЖИЕВА