ОРОЛТО ҮГЭ

Бидэ арбан нэгэн эсэгын зоной ямар уг изагууртай байһан, ямар газар оронһоо гаража, мүнөө хүрэтэр үнэржэн үдэһэн тухай ёһотой түүхэ, туужанууд үгы байһан. Гэбэшье худай отогой эмшэ багша Аюша Сахиев 1845 ондо, мүн Агын главна тайшаа Гомбо-Жаб Тобоев 1863 ондо урданай үбгэдэй амараа дамжуулһан түүхэнүүд болон өөһэдынгөө үзэһэн, соносоһые үндэһэ болгон, хоёр тиимэ түүхэ бэшэһэн байна. Зүгөөр тэдээн соохи зарим зүйлнүүдынь угай түүхэтэй тааралданагүй гэжэ бидэ үзэһэн байнабди. Тиимэһээ эдэ хоёрой зохёолнуудһаа, мүн урданай бэшэшье монгол хаашуулай шастир туужанууд болоод хүлгэнэй (шажанда хабаатай) номуудһаа олоһоноо согсолон нэгэдхэжэ, багахан оюунайнгаа зэргээр энэ түүхые зохёохо зориг оложо бэшэбэб.