Республикын Буряад үндэһэтэнэй 1-дэхи лицей-интернадай
11 классай һурагша Цыбикова Сэсэгма

II шата

II даабари. Уран зохёолой эпизод анализ хэхэ.
Д. Батожабайн «Төөригдэһэн хуби заяан» гэһэн зохёолһоо хэһэг дурадхагдана. Энэ зохёолһоо абтаһан хэһэгтэ өөрынгөө һанамжаяа бэшэгты.
Энэ хэһэг соо эсэгэ хүбүүн хоёрой хоорондохи харилсаан харуулагдана.
Аламжа бүхы наһан соогоо жаргалаа бэдэржэ ябаа. Һааха үнеэтэй, байха гэртэй, наһанайнгаа дуратай нүхэртэеэ, үхибүүдтэеэ байхын түлөө Аламжа тэмсэнэ. Энэл бүхы наһанайнь жаргал гээшэ. Бэшэ юун хэрэгтэйб юрын хүндэ?
Жаргалаа бэдэржэ, мүнгэтэй болохын түлөө бүхэ барилдаанда Аламжа хабаадана. Мүрысөөнэй дууһаад байхада, хаанаһаашьеб нэгэ бүхэ гаража ерэшэнэ…
…Эсэгынгээ ялан һорьбо ойлгоод, Аламжын досоо юун болоо гээшэб?!.. …Эсэгэнь урдань амиды байнал! Теэд… эсэгэнь хүбүүнэйнгээ жаргалыень буляажархина.
Наваан Чингизэй доторой байдал ямар хаб? Долоон жэлэй саада тээ ганса хүбүүгээ үгы болгоһон эсэгэ, хүбүүнэйнгээ дуратай басагыень алахаа һанаһан эсэгэ, хүбүүнэйнгээ хургаар бурханай урда зула бадаруулһан эсэгэ.
Минии һанахада, Аламжа бүхы наһаараа эсэгэдээ гомдолтой ябаа. Нүгөө талаһаа, Аламжа жаргалаа олоогүй байһандаа, өөрөө зэмэтэй гээшэ. Юундэб гэхэдэ, өөрөө үнэн сэхэ байгаа, теэд хүнэй үгэдэ түргөөр орошодог һэн.
Хүн өөрынгөө жаргалаа өөрөө бүтээдэг.
Хүн өөрынгөө хуби заяанайнгаа эзэн гээшэ.


гаршаг