№№
|
Программын темын
гол удха
|
Лекц
|
Прак
|
Бүлэгөөр ажал
|
Рефлекси,
Дискусси
|
Шалгалта
|
Саг
|
1
|
Буряад арадай түүхэ, соёл болбосорол, аман ба уран зохёол. Тэдэнэй хүгжэлтын шатанууд.
|
1
|
|
Бүлэгөөр
|
дискусси
|
Реферат
|
1
|
2
|
Г. Ж. Раднаевагай
“Хатан эжы Зэдэмнай” гэһэн номуудтай танилсалга.
|
|
1
|
|
номуудай презент.
|
Номуудтай танилсалга
|
1
|
3
|
Буряад арадай аман зохёолой зүйл болохо
домогууд тухай мэдэсэ.
|
1
|
|
Бүлэгөөр
|
өөрөө
|
Элидхэл
|
1
|
4
|
Буряад домогуудые суглуулагшадтай ба согсологшодтой танилсалга.
|
1
|
|
Бүлэгөөр
|
выставкэ
|
Элидхэл
|
1
|
5
|
Шэнжэлэгшэдэй домогууд тухай ажалнуудтай танилсалга: домогуудые эрдэмэй талаар бүлэгүүдтэ хубаарилга.
|
|
1
|
|
|
Таблица
|
1
|
6
|
«Зэдэ голой домогууд» гэһэн номоор ажал ябуулга.
Зэдэ голой домогуудые эрдэмэй талаар бүлэгүүдтэ хубаарилга. Домогууд тухай мэдэсэеэ Г. Раднаевагай ном шудалхадаа, нэмээхэ (В. Ш. Гунгаров).
|
1
|
1
|
Бүлэгөөр
|
|
номоор практическа ажал
|
2
|
7
|
Мифическэ зүйл баримтануудтай домогууд.
|
|
1
|
Бүлэгөөр
|
Хамгаа
лалга
|
найруулга
|
1
|
8
|
Сартуулнуудай уг гарбал тухай домогууд.
|
|
1
|
|
Хамгаалалга
|
Угай
һарбаалжан
|
1
|
9
|
Сартуул буряадуудай түүхэ тухай домогууд
|
|
1
|
Бүлэгөөр
|
|
Аймагай карта
|
1
|
10
|
Сартуулнуудай мэдээжэ зон
|
2
|
8
|
|
|
Альбом хамгаалалга
|
10
|
А)
|
Суута ламанар
|
1
|
1
|
|
|
|
|
Б)
|
Зэдэ нютагай уран «шэдитэн»
|
|
2
|
|
|
|
|
В)
|
Зэдэ нютагай баатарнууд
|
1
|
2
|
|
|
|
|
Г)
|
Зэдэ нютагай ангуушад
|
|
1
|
|
рассказ
|
фотоальбом
хэхэ
|
1
|
Д)
|
Зэдэ нютагай һур харбагшад
|
|
1
|
|
дискусси
|
Фотоальбом
|
1
|
Е)
|
Зэдэ нютагай уран гартан
|
|
1
|
|
|
материал бэлд.
|
1
|
11
|
Сартуулнуудай бүхэшүүл тухай домогууд
|
1
|
1
|
Бүлэгөөр
|
дискусси
|
элидхэл
буряад барилдаан
|
2
|
12
|
Сартуулнуудай нютаг нуга, газар уһан болон байгаали тухай домогууд
|
1
|
1
|
|
Хөөрэлдөөн
|
найруулга
|
2
|
13
|
Домогуудай үльгэрэй баатарнуудтай холбоотой байлга.
|
|
1
|
|
|
|
1
|
14
|
Информантнууд тухай мэдээн
|
|
1
|
|
дискусси
|
уулзалга
|
1
|
15
|
Тобшолол
|
|
2
|
|
|
пресс–конфер.
|
2
|
|
Хамта дээрээ
|
8
|
24
|
|
|
|
32
|
№№
|
Лекциин сэдэб
|
Сэдэбэй удха
|
Ажаглалта
|
саг
|
1
|
Буряад арадай түүхэ, соёл болбосорол, аман ба уран зохёол. Тэдэнэй хүгжэлтын шатанууд
|
1. Буряад арадай 4 гол угсаатанһаа бүридэлгэ (Д. Д. Нимаев, түүхын эрдэмэй доктор). Тэдэнэй хүгжэлтын түүхэ.
2. а) Сэлэнгын буряадууд. Сартуул буряадууд;
б) Хориин буряадууд;
в) Хонгоодор буряадууд;
г) Эхирэд-булагадай буряадууд.
|
“Буряадай түүхэ”, “Буряад литература”, “Буряад искусство” гэһэн номуудые һурагшадай
уншалга.
|
1
|
2
|
Г. Ж. Раднаева – Буряад арадай поэтесса. Тэрэнэй зохёохы ажаябуулга. Поэдэй
“Хатан эжы Зэдэмнай” гэһэн 5 ботиһоо бүридэһэн номууд соохи нютагай үльгэр домогууд.
|
1. Г. Раднаевагай зохёохы ажаябуулга.
2. Авторай гражданска баатаршалга.
3. Номой байгуулга, зохёохы түүхэ.
4. Зэдэ голой үльгэр домогууд.
5. Буряад хэлэнэй сартуул диалект.
|
Текст анхаралтайгаар уншалга.
|
1
|
3
|
Буряад арадай аман зохёол болон домогууд.
|
1. Буряад домогууд тухай тобшо мэдээн.
2. Буряад домогуудай мүнөө үеын байдал.
|
Реферат
|
1
|
4
|
Буряад домогуудые суглуулагшад болон согсолборилогшод.
|
1. Мэдээжэ эрдэмтэд Ц. Жамцарано, М. Н. Хангалов гэгшэдэй түүхэ ба домогуудые бэлиг ехэтэ үльгэршэдһөө бэшэжэ абалга.
2. ХVII–XIX зуун жэлнүүдтэ Г. Ф. Миллер, Н. Георги, П. С. Паллас, А. М. Позднеев, Я. С. Смолев, А. Д. Руднев болон бусад ород эрдэмтэдэй буряад домогуудые шэнжэлэлгэ.
3. Түрэл арадайнгаа фольклор шудалһан мэдээжэ эрдэмтэд: С. П. Балдаев, А. И. Уланов, Ц. Б. Цыдендамбаев, П. Т. Хаптаев, Г. О. Туденов, А. Б. Соктоев, Ц.–А. Дугар-Нимаев, М. П. Хомонов, Е. В. Баранникова, М. И. Тулохонов, Н. О. Шаракшинова, С. С. Бардаханова, С. Ш. Чагдуров, Т. М. Михайлов, А. Д. Бурчина, Д. Д. Гомбоин, В. Ш. Гунгаров, Б. Д. Баяртуев, Р. С. Дылыкова, Л. Ц. Малзурова гэгшэд ехэ габьяатай юм.
4. Монгол угсаатанай аман зохёолой баялиг шудалһан хилын саанахи эрдэмтэд: Ц. Дамдинсүрэн, Б. Ринчен, Д. Цэрэнсодном, С. Дулам, Х. Сампилдэндэв, Ш. Гаадамба болон бусад.
|
“Түхэреэн шэрээ”
|
1
|
5
|
Домогуудые эрдэмэй талаһаа бүлэглэн хубаарилга.
Буряад домогуудые научна бүлэглэн хубаарилга.
Эрдэмтэн В. Ш. Гунгаровай домогуудаар дурадхаһан классификаци шэнжэлэлгэ.
|
1. Эрдэмтэн М. Н. Богдановай домогууд тухай классификаци.
2. Эрдэмэй талаар шэнжэлэгшэ Ц. Б. Цыдендамбаевай түүхэ домогууд тухай тобшолол.
3. А. И. Улановай домогууд тухай дурадхаһан эрдэмэй хубаарилга.
4. Н. О. Шаракшиновагай домогуудые бүлэглэн хубаарилга.
5. В. Ш. Гунгаровай домогуудай классификаци.
1. Одо мүшэд тухай космогоническа домогууд.
2. Амитадай ба тэдэнэй онсо илгаануудай бии болоһон тухай этиологическа домогууд.
3. Мифическэ зүйл баримтануудтай домогууд.
4. Буряадуудай уг гарбал тухай домогууд.
5. Буряад зоной түүхэ тухай хэлэгдэһэн домогууд.
6. Бүхэшүүл тухай домогууд.
7. Нютаг нуга, газар уһан болон байгаали тухай домогууд.
|
Энээн тухай мэдээнүүд ба дискусси.
Сэлэнгын, хори–буряадуудай, эхирэд–булагадай, хонгоодорнуудай домогуудтай танилсалга.
|
1
|
6
|
Зэдэ голой домогууд
Зэдэ голой домогуудые эрдэмэй талаһаа бүлэглэн хубаарилга.
|
1. Мифическэ зүйл баримтануудтай домогууд.
2. Буряадуудай уг гарбал тухай домогууд.
3. Буряад зоной түүхэ тухай хэлэгдэһэн домогууд.
4. Бүхэшүүл тухай домогууд.
5. Нютаг нуга, газар уһан болон байгаали тухай домогууд.
|
«Зэдэ голой домогууд» гэһэн номоор практическа ажал ябуулга.
|
1
|
7
|
Мифическэ зүйл баримтануудтай домогууд.
|
Хада байсын болон нуга тохойн эзэд тухай; Таглиин нуур, Соростын обоо г. м. тухай домогууд.
|
Топонимика тухай мэдээн
|
1
|
8
|
Сартуулнуудай уг гарбал тухай домогууд.
|
Сарата уулын хормойһоо гаража ерэһэн монгол изагууртан; Сартуулай 7 эсэгэ, 9 гол, 49 обогтон; Сартуул-Харай, Булгад-Сартуул: зээрдэ азаргын сартуул, сартуул-булгад, хатьган-хүхүйт, хэрдэг, хачинууд, алагуй, хурлааг, сонгоол, атаган, һойхо, тэртэ, цэнхьлэн-заяагтай, салжууд, хачиитан, бүжүгүн, ашабагад, хатигантан, хорчид, хэрдэг, уряанхан болон бусад тухай мэдээнүүд. Домогууд.
|
Сартуулнуудай угай схемэ
Зохёохо
|
1
|
9
|
Сартуул буряадуудай түүхэ тухай хэлэгдэһэн домогууд.
|
Сартуулнуудай түүхэдэ хабаатай асуудалнууд.
|
ХХ зуун жэлэй Росси гүрэнэй түүхэ
|
1
|
|
|
Зэдэ нютагта һуурижаһан олон яһатанай түүхэ, домогууд.
|
|
|
|
|
Сартуул Булагай дасан. Дасантай холбоотой домогууд.
|
|
|
|
|
Хасагуудай байра байдал. Тэдэнэй атаман Айсуев Бато.
|
|
|
10
|
Сартуулнуудай мэдээжэ зон.
|
|
|
10
|
А)
|
Сартуулнуудай мэдээжэ ламанар
|
Суута ламанарай арад зондоо туһатай, эмтэй домтой, арадайнгаа хэрэгыень бүтээжэ байһан тухай.
|
|
|
|
|
Һомо гүйлгэн, газар тобшололго...
|
|
|
|
|
Ламанарай ажабайдалда 1930–аад онуудай һүрөөтэ хашалган, хардалган.
|
|
|
Б)
|
Зэдэ нютагай уран «шэдитэн»
|
Эмгэй эжы
|
|
|
В)
|
Зэдэ нютагай баатарнууд.
|
Марактай баатар
|
|
|
Г)
|
Нютагай ангуушад.
|
Рабданов Д. Б.
|
|
1
|
Д)
|
Нютагай һур харбагшад.
|
Лубсанов С. Л.
|
|
1
|
Е)
|
Зэдэ нютагай уран гартан:
|
Мүнгэн дархашуул, шудхагшад, шулуун, модон ба яһан дээрэ һиилэгшэд, барлагшад, дархашуул, нарин дархашуул, мебель бүтээгшэд. Тэдэнэй тоодо Р. Б. Буянтуев, Б. О. Бадмаев, Л. Д. Дашиев, Э. Н. Жамцуев, С. С. Санжиев, С. Шаралдаев, Э. Ц. Будаев, Ц. И. Бадмаев болон бусад ороно.
|
Нютагайнгаа зоной уран гартан тухай мэдээн.
|
1
|
11
|
Зэдэ нютагай бүхэшүүл тухай домогууд.
|
Зэдэ нютагай баатарнуудай бата хүсэн, арга шадал, юумэнһээ айха сухарихагүй зориг домогууд соо дурдагданхай.
|
|
2
|
12
|
Сартуулнуудай нютаг нуга, газар уһан болон байгаали тухай домогууд.
|
1. Эдэ 2 янзын домогууд болоно: а)удхаараа түүхын шэнжэтэй аад, буряад арадай ажабайдалһаа эхи абаһан байдаг; б)нүгөөдүүлынь үльгэрэй баатарнуудтай холбоотой юм.
|
|
2
|
13
|
Домогуудай үльгэрэй баатарнуудтай холбоотой байлга.
|
“Чингис хаан Зэдэ голоор агнажа ябахадаа, эрдэнитэ хара үнэгэнтэй дайралдажа, тэрэнээ мүшхэһөөр, түхэреэн ехэ хадые хоёр дахин тойруулжа намнаба ха…”.
Тиигэхэ үедөө Эзэн богдо тэндэхи хада уулануудта, газар уһанда болон Бүрин-Хаан, Инзагата, Үшөөтэй (Үнжөөтэй), Сагаатай (сагаан тала), Гэгээтэй (сэлмэг һаруулхан), Нарин (Нариихан гол), Бургалтай (Саһанай бургадаг), Баруун Нарин, Оёор, Тори (тойруу гол), Алцаг гэһэн нэрэнүүдые үгэһэн һурагтай.
|
Словарна ажал. Топонимика.
Үгэнүүдэй удхаар ажал ябуулга.
Электрон номоор, толёор хүдэлэгты
|
1
|
14
|
Информантнууд тухай мэдээн.
|
Арадайнгаа аман зохёолой баялиг һанажа, залуу үетэндэ дамжуулдаг буянтай зон.
|
һурагшадай элидхэл.
|
1
|
15
|
Тобшолол.
|
Нютагайнгаа хүндэтэй зониие ба һургуулиин захиргааниие класстаа урижа, энэ асуудалаар тэдэнтэй хөөрэлдөөн.
|
“Манай нютагай домогууд” гэһэн сэдэбээр һурагшадай эрдэмэй хуралдаа үнгэргэлгэ.
|
2
|
|
Бүхы саг
|
|
|
32
|