2.6.2 ХАМААНАЙ БОЛОН ЗҮГЭЙ ПАДЕЖНҮҮД

Хамаанай падеж хоёр янзын залгалтатай юм.

а) -ай (-гай) залгалта удаан (дүрөө, бороо), сохилтотой аялгануудаар (слюда, кино), ганса хашалгантай (хабар, гал), зэргэлһэн адли хашалгантай (класс, кросс), р һүүлтэй зэргэлһэн хашалгантай (театр, метр), хэлэнэй узуурай н хашалгантай (ан, дэн) үгэнүүдэй хойно залгадаг: дүрөөгэй, бороогой, статьягай, слюдагай, киногой, хабарай, галай, классай, кроссой, театрай, метрэй, ангай, дэнгэй г.м.

б) -ын залгалта түргэн аялганай (хада, хана), зэргэлһэн хоёр ондоо хашалганай хойно (диктант, антракт), зөөлэн хашалганай хойно (лагерь, вождь) -иин болодог, дифтонгын, ы болон сохилтотой и аялгануудай хойно (гахай, шугы) -н болошодог: бэхэ – бэх-ын, толгой – толгой-н, шугы – шугы-н, такси – такс-иин, лагерь – лагер-иин, диктант – диктант-ын, хана – хан-ын, антракт – антракт-ын, Игорь – Игор-иин г.м.

в) Зүгэй падеждэ аялгануудаар (даха, сүлөө, гахай), зэргэлһэн хашалгануудаар (агент, процент), л, м, н, ж, з хашалгануудаар (һанал, ном, наран, гараж, колхоз) һүүлтэһэн үгэнүүд, зөөлэн р һүүлтэй һарын нэрэнүүд (январь, сентябрь, октябрь, ноябрь, декабрь) -да залгалта абадаг: даха-да, сүлөө-дэ, гахай-да, агент-дэ, процент-дэ, гэрэл-дэ, эм-дэ, зон-до, стаж-да, совхоз-до, январь-да, декабрь-да г.м.

г) Харин бэшэ б, в, г, д, н, р, с, ф, х, ц, ч, ш, щ хашалгануудаар һүүлтэһэн үгэнүүд (шүрэб, булаг, плащ, боец) -та залгалтануудые абадаг: хэб-тэ, хэрэг-тэ, завод-то, гэр-тэ, носос-то, шкаф-та, цех-тэ, боец-тэ, врач-та, карандаш-та, плащ-та г.м.